Złożenie przez rodziców w imieniu małoletniego dziecka oświadczenia o odrzuceniu spadku jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Termin przewidziany w art. 1015 § 1 k.c. nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego
- Sytuacja prawna małoletniego, którego rodzice muszą uzyskać zgodę na odrzucenie spadku, jest niepewna. Z przepisów nie wynika zawieszenie terminu do złożenia oświadczenia przez czas trwania postępowania o zezwolenie na czynność przekraczającą zwykły zarząd majątkiem dziecka – zwraca uwagę sędzia Michał Pałka z Sądu Rejonowego dla Warszawa w zgłoszeniu w ramach naszej akcji Poprawmy Prawo. Tłumaczy, że sprawy nie załatwia orzecznictwo SN korzystne dla małoletniego i jego rodziców (sygn. III CZP 102/17), bo gwarantuje jedynie, że termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku nie może upłynąć przed prawomocnym zakończeniem postępowania w sądzie rodzinnym. Nie wiadomo jednak dokładnie, kiedy upłynie po uzyskaniu takiego rozstrzygnięcia. Dziedziczenie - problem powszechny i... słabo rozpoznany>> Odziedziczenie spadku to czasem większy kłopot niż korzyść – bywa że spadkiem są same długi, dlatego lepiej go szybko odrzucić niż narazić się na ich spłacanie z własnego majątku. Na złożenie stosownego oświadczenia spadkobierca ma sześć miesięcy od momentu, gdy dowiedział się o tytule swojego powołania. Sprawę komplikuje fakt, gdy spadkobiercą jest małoletni – wtedy oświadczenie składają rodzice, ale kodeks rodzinny i opiekuńczy wymaga na to zgody sądu. - W kontynentalnej tradycji prawnej zasadą jest dziedziczenie długów przez małoletnich w ramach sukcesji uniwersalnej – mówi dr Radosław Wiśniewski, adwokat z Wardyński i Wspólnicy - W systemach common law na spadkobierców zmarłego w ogóle nie przechodzą jego długi. Z tego punktu widzenia polskie przepisy prawa spadkowego przewidujące dziedziczenie długów przez małoletnich mogłyby wydawać się nadzwyczaj surowe. W tym duchu można by postulować chociażby przejmowanie długów spadkodawcy z momentem osiągniecia pełnoletności przez spadkobiercę – tłumaczy. Zauważa jednak, że trzeba przy tym ważyć również interes wierzycieli – którym albo w ogóle uniemożliwia się odzyskanie pieniędzy, albo mocno wydłuża cały proces. Z dobrodziejstwem inwentarza, nie znaczy bez problemów Prawo spadkowe pod tym względem stało się korzystniejsze dla spadkobiercy 18 października 2015 r., kiedy za sprawą noweli Kodeksu cywilnego zasadą stało się dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza. Wcześniej brak oświadczenia skutkował przyjęciem spadku wprost, a zatem ze wszystkimi długami, nie zaś długami do wysokości aktywów wchodzących w skład masy spadkowej. - Uważam, że to wyważone rozwiązanie uwzględniające interesy zarówno małoletnich dziedziców, jak i wierzycieli zmarłego. Przy czym samo odziedziczenie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie oznacza jeszcze likwidacji wszystkich problemów związanych ze spadkiem i wchodzącymi w jego skład długami. Punktem wyjścia dla skutecznej ochrony spadkobiercy jest sprawne i rzetelne przeprowadzenie spisu inwentarza spadku z podaniem wartości jego aktywów stanowiącej górną granicę odpowiedzialności za długi – tłumaczy dr Wiśniewski Dodaje jednak, że ograniczenie odpowiedzialności ma jedynie charakter kwotowy, można dochodzić wierzytelności o wartości odziedziczonego spadku, ale egzekucja może się odbywać z całego majątku spadkobiercy, a nie tylko z odziedziczonych składników majątkowych. Nie wiadomo, kiedy złożyć oświadczenie A zatem mimo tej zmiany wciąż ważne jest, by rodzice nie przeoczyli terminu na złożenie odpowiedniego oświadczenia. Tymczasem nie jest to wcale takie proste. - W toku postępowania przed sądem rodzinnym analizuje się to, czy zmarły pozostawił majątek, czy spadek jest zadłużony – mówi dr Aleksandra Partyk, adiunkt na Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. - Rodzice, którzy uważają, że dziecko powinno spadek odrzucić, powinni udowodnić, że dla jego dobra jest podjęcie takiej decyzji, np. z tego powodu, że w skład spadku wchodzą znaczne długi, przewyższające aktywa – podkreśla. A na tym sprawa się nie kończy. Tymczasem często rodzice błędnie zakładają, że już zainicjowanie postępowania o uzyskanie zgody sądu sprawia, że dziecko spadek odrzuca. - Tak jednak nie jest, pierwszym krokiem jest wszczęcie postępowania przed sądem rodzinnym, drugim zaś, po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu zezwalającego na odrzucenie spadku, złożenie oświadczenia przed sądem cywilnym lub notariuszem – tłumaczy dr Partyk. Jej zdaniem powinna istnieć wyraźna regulacja określająca termin na złożenie oświadczenia dziecka liczony od uprawomocnienia się postanowienia sądu. - Mógłby również istnieć ustawowy termin na zainicjowanie postępowania przed sądem rodzinnym. Oba te terminy mogłyby łącznie wynosić pół roku - dodaje. Niezwłoczność i staranność czasem dyskusyjne Prawnicy zgadzają się, że przepisy dotyczące sześciomiesięcznego terminu na złożenie oświadczenia w tego typu przypadkach są mało precyzyjne – to z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że jeżeli sprawę przed sądem rodzinnym wszczęto przed upływem terminu na odrzucenie spadku, to termin ten nie może upłynąć przed zakończeniem postępowania w sprawie zgody na podjęcie takiej decyzji. W takim wypadku oświadczenie o odrzuceniu spadku powinno być złożone niezwłocznie, z uwzględnieniem ogółu okoliczności sprawy i należytej staranności zobowiązanego. Co – jak podkreśla dr Radosław Wiśniewski – pozwala na indywidualną ocenę każdej z takich sytuacji, bo okoliczności takich przypadków mogą różnie wpływać na ocenę bezzwłoczności złożenia oświadczenia. - Przykładowo, jeżeli do uprawomocnienia się postanowienia sądu rodzinnego dochodziłoby w okresie bezpośrednio poprzedzającym święta Bożego Narodzenia, to złożenie stosownego oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego w pierwszej połowie stycznia wciąż należałoby uznawać za niezwłoczne, co mogłoby być ocenione inaczej gdyby analogiczny czas upłynął w innym okresie roku, w którym nie ma tak dużo następujących po sobie dni ustawowo wolnych od pracy – tłumaczy prawnik. - Co więcej, do oświadczenia o odrzuceniu spadku dysponować należy również odpisem aktu zgonu spadkodawcy. W aktualnej sytuacji epidemicznej występują istotne ograniczenia w funkcjonowaniu sądów i urzędów i w efekcie uzyskanie takiego dokumentu, a także prawomocnego odpisu zezwolenia sądu, może być utrudnione i trwać dłużej niż w czasach przedpandemicznych – podkreśla dr Wiśniewski. Zauważa, że w sytuacji, gdy zezwolenie sądu uprawomocniło się po upływie sześciomiesięcznego terminu, ustawowi opiekunowie małoletniego powinni potraktować odrzucenie spadku jako kwestię priorytetową i podejmować wszystkie potrzebne działania jak najszybciej. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji. Ogólny termin na odrzucenie spadku. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. W imieniu małoletniego oświadczenie o odrzuceniu spadku składają jego rodzice. Jest to jednak czynność przekraczająca zakres Treść zapytania godz. 21:59 Krosno Odrzańskie, Lubuskie Porady prawne z Sprawy prywatne Spadki i testamenty Wyjaśnienie sytuacji Zmarl moj ojciec. Odzrucilam spadek. Wraz z rodziną mieszkam w Niemczech. Córka ma meldunek niemiecki oraz tam się urodziła. Chcialabym odrzucić spadek w jej imieniu w Polsce. Co powinnam zrobic? Córka ma obywatelstwo polskie, ja z mezem rowniez. Ja posiadam tez meldunek polski. Odpowiedzi prawników: Odpowiedział(a) dnia: 14 Sie 2020 10:23 należy jak najszybciej wystosować wniosek do sądu o wyrażenie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zarząd zwykły majątkiem dziecka. We wniosku należy uprawdopodobnić, że przyjęcie spadku pozostaje w sprzeczności z dobrem i interesem dzieci. Wniosek musi być opłacony. W przypadku dziecka które mieszkaj za granicą sądem właściwym do rozpatrzenia sprawy będzie Sąd Rejonowy dla uprawomocnieniu się zezwolenia sądu opiekuńczego w formie postanowienia należy złożyć przed notariuszem lub sądem oświadczenie o odrzuceniu spadku przez dziecko. Czy uznajesz odpowiedź za pomocną? 100% uznało tę odpowiedź za pomocną (1 głos) Tak Nie Chcę dodać odpowiedź! Jeśli jesteś prawnikiem Zaloguj się by odpowiedzieć temu klientowi Jeśli Ty zadałeś to pytanie, możesz kontynuować kontakt z tym prawnikiem poprzez e-mail, który od nas otrzymałeś. Dodaj odpowiedź
Zdarza się, że osoba zmarła nie miała żadnego majątku albo majątek był niewielki, a za to posiadała ogromne długi. W takiej sytuacji osoby dziedziczące po niej w pierwszej kolejności, tj. dzieci i małżonek, mogą odrzucić spadek w terminie 6 miesięcy od dnia, w których dowiedziały się o powołaniu do spadku (art. 1015 par. 1
Kim są spadkobiercy ustawowi? Do kiedy można zrzec się spadku? Odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci Wniosek o odrzucenie spadku Ile kosztuje odrzucenie spadku u notariusza? Odrzucenie spadku w sądzie Ile kosztuje odrzucenie spadku w sądzie? Jakie dokumenty należy złożyć lub przedłożyć do wglądu? Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - odrzucenie spadku w Twojej miejscowości? Pobierz dokument dot. sprawy - odrzucenie spadku Jeśli otrzymaliśmy spadek jako spadkobiercy testamentowi lub ustawowi, ale obawiamy się, że osoba zmarła poza aktywami posiadała również długi, możemy taki spadek odrzucić. Oznaczać to będzie tyle, że nie przejmiemy po niej ani dobrodziejstw, ani długów. Kim są spadkobiercy ustawowi? Jeśli zmarła osoba spisała testament, kolejność spadkobierców ustalona jest właśnie w nim, odpowiednimi zapisami. Mówimy wtedy o spadkobiercach testamentowych. Jeśli jeden spadkobierca odrzuca swoją część spadku, przypada ona pozostałym spadkobiercom w takich częściach, jakie odpowiadają ich udziałowi w spadku. "Obdarowani" mogą odrzucić tę część spadku, wtedy przechodzi ona na spadkobierców ustawowych. Jeśli osoba zmarła nie posiadała testamentu, wtedy w życie wchodzą przepisy o spadkobiercach ustawowych. W kolejności spadkobiercy ustawowi to: małżonek i dzieci (lub zstępni dziecka, jeśli nie dożyło ono otwarcia spadku), rodzice, rodzeństwo, ich zstępni i wstępni, gmina lub Skarb Państwa (jeśli brak powyższych uprawnionych). Do kiedy można zrzec się spadku? Od momentu nabycia prawa do dziedziczenia, spadkobierca ma 6 miesięcy na przyjęcie bądź odrzucenie spadku. Po tym terminie spadek zostaje uznany za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że dziedziczone są aktywa oraz długi ,ale tylko do wysokości odziedziczonych aktywów. Czas 6 miesięcy liczy się od momentu: uzyskania informacji o śmierci spadkodawcy, uzyskania informacji o odrzuceniu spadku przez spadkobiercę wcześniejszego w "kolejce" do dziedziczenia, otwarcia testamentu. Odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci Jeśli pierwszy w kolejności spadkobierca odrzuci spadek, przyjmuje go następny w kolejności. Jeśli odziedziczymy spadek po małżonku i go odrzucimy, następnie dziedziczą go nasze dzieci. One również mogą podjąć decyzję o odrzuceniu, a jeśli są niepełnoletnie - możemy to zrobić w ich imieniu. Do tego konieczna jest zgoda sądu rodzinnego. Jeśli wszyscy uprawnieni spadkobiercy odrzucą spadek, zostaje on przejęty przez gminę, w której zmarły mieszkał przed śmiercią lub Skarb Państwa, kiedy takiego adresu nie da się ustalić/jest on za granicą. Wniosek o odrzucenie spadku Odrzucenie spadku wymaga formalnego oświadczenia składanego: u notariusza (do 6 miesięcy od uzyskania prawa do spadku), w sądzie (również po tym terminie). Ile kosztuje odrzucenie spadku u notariusza? Koszt odrzucenia spadku u notariusza wynosi 61,50 zł. (50 zł taksy notarialnej + VAT) + koszty dodatkowych odpisów aktu notarialnego, jeśli są one potrzebne. Odrzucenie spadku w sądzie Jeśli chcemy złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem lub upłynął 6-miesięczny termin deklaracji, a istnieją powody, by go przedłużyć (bezprawna groźba osoby trzeciej lub błędne informacje, na przykład na temat stanu majątku spadkowego, w tym wielkości długów), musimy złożyć wniosek w sądzie. Sąd wyznaczy termin rozprawy, na której przyjmie oświadczenie. Ile kosztuje odrzucenie spadku w sądzie? Koszt odrzucenia spadku w sądzie wynosi 100 zł. Jakie dokumenty należy złożyć lub przedłożyć do wglądu? wniosek o przyjęcie/odrzucenie spadku, odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy, odpis skrócony aktu cywilnego spadkobiercy, który odrzuca spadek: w przypadku małżonka - aktu małżeństwa, w przypadku dzieci - akt urodzenia, w pozostałych przypadkach odpowiedni akt cywilny potwierdzający relacje, zgoda sądu rodzinnego - w przypadku osób małoletnich, potwierdzenie opłaty 100 zł - w przypadku składania wniosku w sądzie. Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - odrzucenie spadku w Twojej miejscowości? Lista miejscowości Dokumenty do pobrania - wzory wniosków i druków (PDF, DOC) dot. sprawy - odrzucenie spadku
Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego składa się z trzech etapów: etap pierwszy – ustalamy czy dziecko jest spadkobiercą. Jeśli odrzucenie spadku nastąpiło przez jednego z rodziców, to dziecko dziedziczy w pierwszej kolejności. etap drugi – to przeprowadzenie postępowania sądowego w przedmiocie wyrażenia zgody na odrzucenie Odrzucenie spadku Odrzucenie spadku przez dziecko, które mieszka za granicą i nie jest zameldowane w Polsce Indywidualne porady prawne W związku ze śmiercią mojego ojca, z którym nigdy nie utrzymywałam kontaktu, zostałam przez sąd wezwana na sprawę spadkową. Złożyłam oświadczenie o odrzuceniu spadku. Teraz sąd wzywa mnie do złożenia informacji, czy mam dzieci i w jakim są wieku. Wiem, że muszę wystąpić do sądu rodzinnego z wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczających zakres zarządu majątkiem dziecka, problem polega na tym, że całą rodziną mieszkamy w USA. Ja i dziecko (9 lat) mamy podwójne obywatelstwo, mąż ma obywatelstwo polskie. Dziecko nie jest zameldowane w Polsce. Proszę więc o poradę co do kilku spraw: w którym sądzie rodzinnym powinnam złożyć wspomniany wniosek i jakie dokumenty do niego dołączyć? Czy sąd może podać informację, na ile spadek jest zadłużony? Co oznacza przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza? Czy oświadczenie o posiadaniu dziecka musi podpisać konsul, czy też wystarczy tylko moje oświadczenie? Czy muszę wraz z mężem być obecna na rozprawach w sądach? Bardzo nam nie na rękę teraz przyjeżdżać do Polski. Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego dla czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka Odnosząc się do przedstawionego przez Panią stanu faktycznego, należy wskazać, iż podstawę prawną dla odpowiedzi stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ( oraz przepisy procedury cywilnej ( Zgodnie z art. 101 § 3 rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka ani wyrażać zgody na wykonywanie takich czynności przez dziecko. Z uwagi na obowiązek wysłuchania rodzica niebędącego wnioskodawcą celowe wydaje się wyznaczenie rozprawy w każdej sytuacji, gdy złożenie oświadczeń na piśmie będzie niewystarczające (zob. art. 514). Uczestnikiem postępowania nie jest natomiast potencjalna strona czynności prawnej, której dotyczy zgoda. Odnosząc się do Pani szczegółowych pytań, należy w pierwszym rzędzie ustalić sąd miejscowo właściwy dla rozpatrzenia wniosku. Przedmiotową kwestię regulują przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, a mianowicie art. 569. „§ 1. Właściwy wyłącznie jest sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania – sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy – właściwy jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy”. Ze względu na fakt, iż dziecko przebywa poza granicami kraju, sądem właściwym jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy. Kognicja sądu obejmuje ustalenie, czy czynność istotnie przekracza zwykły zarząd. W orzecznictwie wskazuje się, że dokonując oceny czynności w tym kontekście, należy uwzględnić: ciężar gatunkowy dokonywanej czynności, jej skutki w sferze majątku małoletniego, wartość przedmiotu danej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i potrzebę ochrony jego interesów życiowych (wyrok SN z 16 listopada 1982 r., I CR 234/82, LexisNexis nr 318371). Typowymi czynnościami przekraczającym zwykły zarząd są: „odrzucenie spadku (postanowienie SN z 15 lipca 2005 r., IV CK 20/2005, OSNC 2006, nr 6, poz. 106, LexisNexis nr 394641); (…)”. Zobacz również: Jak odrzucić spadek mieszkając za granicą? Postępowanie przed sądem, co przygotować? Do wniosku należy dołączyć akt urodzenia dziecka oraz akt zgonu zmarłego spadkodawcy. Ponadto należy załączyć dokumenty potwierdzające istnienie spadku i długów spadkowych. Niestety nie ma możliwości ustalenia, czy spadkodawca posiadał długi i w jakim zakresie. Oświadczenie o posiadaniu dziecka jest niewystarczające, konieczne jest przedstawienie skróconych odpisów aktów stanu cywilnego tj. aktów urodzenia, zgonu i małżeństwa. Największym problemem jest obecność na rozprawach. W zasadzie sąd nie musi wyznaczać rozprawy i sprawę może rozpoznać na posiedzeniu niejawnym. Przyjmuje się jednak, iż w celu wysłuchania drugiego małżonka sąd powinien wyznaczyć rozprawę. Sprawa nie jest taka jasna w przypadku zgodnego wniosku małżonków. Dlatego raczej sugerowałbym sporządzenie wniosku przez oboje małżonków. Trudno przewidzieć, w jakim kierunku pójdzie rozumowanie sądu. Istnieje prawdopodobieństwo, iż sąd rozpozna sprawę na posiedzeniu niejawnym bez wzywania małżonków. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, najprościej mówiąc, przyjęcie spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe do stanu czynnego majątku spadkowego (poza ten stan nie odpowiada się za długi). Spis inwentarza prowadzi sąd, który zleca tą czynność komornikowi sądowemu. Zobacz również: Spadek w Polsce dla obywatela Niemiec Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Indywidualne porady prawne Indywidualne Porady Prawne Masz problem z długami spadkowymi?Opisz swój problem i zadaj pytania.(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje) Odrzucenie spadku: Spadkobiercy nie odpowiadają za długi spadkowe, jeśli odrzucili spadek w przewidzianym terminie. Oświadczenie o odrzuceniu spadku należy złożyć w sądzie spadku z reguły w ciągu sześciu tygodni od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otrzymaniu spadku oraz podstawie do uznania go za spadkobiercę. Małoletni może zostać spadkobiercą na podstawie ustawy lub testamentu, czego powodem jest zazwyczaj odrzucenie spadku przez jednego z rodziców. W jaki sposób odrzucić spadek w imieniu małoletniego? Podkreślenia wymaga fakt, że odrzucenie spadku w imieniu małoletniego również wtedy, gdy pasywa spadku wyczerpują lub przewyższają wartość aktywów należy do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, o czym stanowi art. 101 § 3 Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 31 maja 2019 r. w sprawie o sygn. akt I CZ 44/19, wyrażona w art. 1015 § 2 zasada, iż brak złożenia przez spadkobiercę oświadczenia w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, sama przez się nie oznacza, że nie jest możliwe naruszenie interesu małoletniego, a w efekcie, z punktu widzenia jego dobra, odrzucenie spadku jawić się może jako najlepsze rozwiązanie. W razie istnienia długów, małoletni ponosi jednak odpowiedzialność, chociaż do wysokości tzw. stanu czynnego majątku spadkowego (art. 1031 § 2 z czym może się łączyć konieczność udziału w procesach sądowych i obrony swoich praw. Nawet w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza małoletni mogliby zostać narażeni na liczne działania zmierzające do zaspokojenia wierzycieli, procesy sądowe i postępowania egzekucyjne, w toku których musiałyby wykazywać stan spadku w chwili jego otwarcia i powoływać się na ograniczenie odpowiedzialności do wartości czynnej spadku, przy możliwości prowadzenia egzekucji także z majątku osobistego dzieci. Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka, wymaga w pierwszej kolejności uzyskania zezwolenia sądu rodzinnego. Rodzic lub opiekun prawny powinien najpierw złożyć wniosek do sądu rodzinnego o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Dopiero posiadając prawomocne postanowienie o udzieleniu przez sąd rodzinny takiej zgody, możliwe jest skuteczne odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. W przypadku gdy małoletni mieszka za granicą, odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka nieco się komplikuje. Brak odrzucenia spadku przez małoletniego w terminie sześciu miesięcy od dowiedzenia się o powołaniu do spadku jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza ograniczoną odpowiedzialność za długi spadkodawcy. Jaki sąd jest właściwy w sprawach o zezwolenie na odrzucenie spadku przez małoletniego? W przypadku gdy dziecko ma miejsce zamieszkania w Polsce, sądem właściwy dla rozstrzygnięcia sprawy o udzielenie zgody na odrzucenie spadku będzie sąd rodzinny właściwy dla miejsca zamieszkania dziecka. Sprawa nie jest już taka prosta, gdy dziecko ma miejsce zamieszkania za granicą. Z tego typu sytuacją obecnie spotyka się wiele polskich rodzin, w których rodzice wraz dziećmi mieszkają poza granicami kraju od kilku lat. Prowadzenie sprawy za granicą wymaga profesjonalnej prawnej oraz wiąże się z większymi kosztami. Jeżeli dziecko ma miejsce zwykłego pobytu na terytorium Unii Europejskiej, zastosowanie znajdą przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczące jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000 (dalej jako: rozporządzenie Bruksela II bis). Przepisy powołanego rozporządzenia dotyczą spraw cywilnych, w szczególności przyznawania, wykonywania, przekazywania, pełnego lub częściowego pozbawienia odpowiedzialności rodzicielskiej. Pojęcie odpowiedzialności rodzicielskiej zostało w art. 2 ust. 7 rozporządzenia nr 2201/2003 zdefiniowane szeroko, w tym sensie, że oznacza ono wszystkie prawa i obowiązki odnoszące się do osoby i majątku dziecka przysługujące osobie fizycznej lub prawnej na mocy orzeczenia sądowego, z mocy prawa lub umowy mającej skutek prawny. W świetle rozporządzenia Bruksela II bis podstawą do ustalenia jurysdykcji w sprawach odpowiedzialności rodzicielskiej jest co do zasady miejsce zwykłego pobytu dziecka. Zasada ta doznaje jednak pewnych ograniczeń. Okazuje się, że istnieją odpowiednie, unijne przepisy, które dają możliwość, aby sprawy rodzinne osób zamieszkałych za granicą były rozstrzygane przez polski sąd. Zgodnie z art. art. 12 ust. 3 rozporządzenia Bruksela II bis dla potrzeb postępowania z zakresu odpowiedzialności rodzicielskiej, ustala się jurysdykcję sądu państwa członkowskiego, które nie jest państwem zwykłego pobytu dziecka, jeżeli są łącznie spełnione trzy warunki: dziecko posiada istotny związek z państwem członkowskim (zwłaszcza jeśli jeden z rodziców nadal mieszka w tym państwie członkowskim lub gdy dziecko jest jego obywatelem), rodzice zaakceptowali jurysdykcję tego państwa, wybór polskiego sądu będzie właściwy ze względu na najlepszy interes dziecka. Z powyższego wynika, że jeżeli wykażemy, iż sprawa dotyczy dziecka, które ma istotne związki z Polską, posiada polskie obywatelstwo oraz majątek spadkowy znajduje się w Polsce, to istnieją duże szanse poprowadzenia sprawy w przedmiocie uzyskania zezwolenia na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka w Polsce. Dla ustalenia jurysdykcji istotne znaczenie ma spełnienie dwóch warunków: dziecko jest obywatelem państwa członkowskiego do którego sądu wniesiono sprawę, czyli obywatelem polskim rodzice uznają jurysdykcję tego państwa W uzasadnieniu wniosku należy uzasadnić, iż wybór polskiego sądu będzie właściwy ze względu na dobro dziecka. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie Eirinodikeio Lerou Leros przeciwko Alessandro Saponaro, Kalliopi-Chloi Xylina, sygn. akt C-565/16. W odpowiedzi na skierowane pytanie prejudycjalne TSUE orzekł, że wniosek złożony wspólnie przez rodziców dziecka w wybranym przez nich sądzie stanowi jednoznaczne uznanie przez nich tej jurysdykcji, a jeśli nie ma elementów wskazujących na to, że prorogacja jurysdykcji mogłaby mieć negatywny wpływ na sytuację dziecka, należy uznać, że jest ona zgodna z dobrem dziecka. TSUE podkreślił także, że w analizowanej sprawie dziecko nie tylko miało obywatelstwo państwa, którego sądy zostały wybrane jako właściwe, ale też to samo państwo było miejscem zamieszkania zmarłego w chwili jego śmierci, a także miejscem położenia majątku spadkowego oraz pasywów obciążających spadek. Elementy te wzmacniają związek dziecka z państwem członkowskim, a sąd wybrany przez rodziców jest w dobrym położeniu, by ocenić kontekst, w jakim miałoby nastąpić odrzucenie spadku. Jeżeli dziecko mieszka poza obszarem UE, zastosowanie może znaleźć Konwencja o jurysdykcji, prawie właściwym, uznawaniu, wykonywaniu i współpracy w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej oraz środków ochrony dzieci z dnia 19 października 1996 r. (dalej jako: Konwencja haska z 1996 r.) W tym przypadku wniosek o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego należy także złożyć do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce pobytu dziecka. Jeśli dziecko ma miejsce zamieszkania w państwie, które nie jest objęte zakresem stosowania obu powyższych aktów prawnych ani żadnej dwustronnej umowy międzynarodowej, zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 11063 do jurysdykcji krajowej należą̨ sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi, w tym sprawy o zezwolenie na dokonanie przez rodziców czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka (np. odrzucenie spadku) lub na wyrażenie przez rodziców zgody na dokonanie takiej czynności przez dziecko, jeżeli: 1) dziecko, którego sprawa dotyczy, ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej lub 2) wnioskodawca i dziecko, którego sprawa dotyczy, są obywatelami polskimi. W przypadku ustalenia jurysdykcji sądu polskiego zgodnie z art. 569 § 1 właściwy miejscowo będzie sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania – sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy – właściwy jest sąd rejonowy dla Warszawy. Jaki jest termin na złożenie wniosku o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego? Zgodnie z art. 1015 § 1 termin na przyjęcie lub odrzucenie spadku wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. W przypadku małoletniego dziecka, znaczenia ma stan wiedzy rodzica lub opiekuna prawnego. Gdy rodzic lub opiekun prawny zamierza złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego, powinien w tym okresie wystąpić do sądu rodzinnego z wnioskiem o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 maja 2018 r., sygn. akt III CZP 102/17, termin przewidziany w art. 1015 § 1 nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku. Po prawomocnym zakończeniu tego postępowania oświadczenie małoletniego powinno być złożone niezwłocznie, chyba że termin ten jeszcze nie upłynął. Jakie są dalsze czynności po uzyskaniu prawomocnego postanowienia o zezwoleniu na odrzucenie spadku przez małoletniego? W przypadku uzyskania prawomocnego postanowienia o zezwoleniu na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego, odrzucenia spadku można dokonać przed notariuszem w kraju, w którym się przebywa. Następnie należy zaopatrzyć ten dokument w apostille, przetłumaczyć przez tłumacza przysięgłego na język polski. Istnieje także możliwość sporządzenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, pod którym podpis poświadczy konsul RP w kraju, w którym się przebywa. Uwagi praktyczne: Ze względów praktycznych warto, aby żądanie wniosku o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego sformułować w taki sposób, aby umożliwiało odrzucenie spadku przez matkę lub ojca. Nie można wykluczyć przypadku, gdy zgodnie z orzeczeniem sądu rodzinnego oboje z rodziców uzyskali zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich, a jedno z rodziców z jakiś przyczyn nie będzie mogło złożyć oświadczenia przed notariuszem. W takim wypadku często spotykać się można z odmową ze strony notariusza odebrania oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka tylko przez jednego z rodziców. Wniosek sformułowany tak jak powyżej wskazano, pozwoli uniknąć sytuacji, w której notariusze odmawiają przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego od jednego rodzica, gdy sąd zezwolił na to obojgu rodzicom. Jaka jest wysokość opłaty sądowej od wniosku? Opłata sądowa od wniosku o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego wynosi 100 złotych. W przypadku gdy jest składany jeden wniosek, który dotyczy kilku małoletnich dzieci należy uiścić opłatę sądową od każdego małoletniego dziecka. Wniosek o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka można złożyć za pośrednictwem pełnomocnika profesjonalnego dysponującego stosownym pełnomocnikiem udzielonym przez rodzica lub opiekuna prawnego. Adwokaci z Naszej Kancelarii zajmują się przygotowaniem wniosków o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego i reprezentacją klientów przed sądem w tych sprawach na terenie Krakowa i Warszawy oraz w ich okolicach. Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie o odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka mieszkającego w Polsce lub za granicą zapraszamy do kontaktu z Nami. Zobacz inne Artykuły Zapraszamy na Facebook iyNjIp.
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/218
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/24
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/187
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/384
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/305
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/318
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/362
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/19
  • 9hyq1xvvej.pages.dev/115

    • jak odrzucenie spadku w imieniu dziecka za granicą